วันเสาร์ที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2554

คำสั่งพื้นฐานในการใช้งาน Linux FreeBSD

Command

Cd

คำสั่งเปลี่ยน directory เพื่อเข้าไปใน directory ต่างๆในระบบ

FreeDesktop# cd /usr/X11R6/etc/rc.d
FreeDesktop#

Clear

คำสั่งทำความสะอาดหน้าจอ หรือ terminal cursor จะกลับไปรอรับคำสั่งที่บรรทัดแรก
FreeDesktop# clear


Df

คำสั่งดูพื้นที่ของ harddisk ที่ถูกใช้งานไป และส่วนที่เหลืออยู่ , มักใช้ร่วมกับ option -m เพื่อให้แสดงผลพื้นที่เป็น Megabyte

FreeDesktop# df -m

Filesystem
1M-blocks
Used
Avail
Capacity
Mounted on
/dev/ad0s1a
247
205
22
90%
/
devfs
0
0
0
100%
/dev
/dev/ad0s1e
247
51
176
22%
/tmp
/dev/ad0s1f
35244
9404
23020
29%
/usr
/dev/ad0s1d
247
88
139
39%
/var


Dmesg

คำสั่งที่เรียกข้อมูลในการตรวจสอบระบบ ที่พบระหว่างการ boot เครื่อง สามารถดูได้จากไฟล์ /var/run/dmesg.boot เช่นกัน

FreeDesktop# dmesg
Copyright (c) 1992-2005 The FreeBSD Project.
Copyright (c) 1979, 1980, 1983, 1986, 1988, 1989, 1991, 1992, 1993, 1994
    The Regents of the University of California. All rights reserved.
FreeBSD 6.0-STABLE #1: Tue Nov 15 11:15:23 ICT 2005
    freedesktop@FreeDesktop.company.com:/usr/src/sys/i386/compile/MYKERNEL
ACPI APIC Table:
Timecounter "i8254" frequency 1193182 Hz quality 0
CPU: AMD Athlon(TM) XP 2200+ (1800.08-MHz 686-class CPU)
   Origin = "AuthenticAMD" Id = 0x681 Stepping = 1
Features=0x383fbff
   AMD Features=0xc0400800
real memory = 536854528 (511 MB)
avail memory = 516009984 (492 MB)
ioapic0: Changing APIC ID to 2
ioapic0 irqs 0-23 on motherboard
npx0: [FAST]
npx0: on motherboard
npx0: INT 16 interface
acpi0: on motherboard
acpi0: Power Button (fixed)
pci_link0: irq 11 on acpi0
pci_link1: irq 0 on acpi0
pci_link2: irq 0 on acpi0
pci_link3: irq 0 on acpi0
pci_link4: irq 10 on acpi0
pci_link5: irq 3 on acpi0
pci_link6: irq 5 on acpi0
Timecounter "ACPI-fast" frequency 3579545 Hz quality 1000
acpi_timer0: <32-bit timer at 3.579545MHz> port 0xe408-0xe40b on acpi0
cpu0: on acpi0
..........
..........
..........

Cp

คำสั่งคัดลอกไฟล์ ทำสำเนาจากไฟล์เดิม เป็น ให้เป็นไฟล์ใหม่
FreeDesktop# ls
000.evolibs.sh    gdm.sh.sample    xfs.sh     xprint
FreeDesktop# cp gdm.sh.sample gdm.sh
FreeDesktop# ls
000.evolibs.sh    gdm.sh    gdm.sh.sample     xfs.sh    xprint
FreeDesktop#

Ifconfig

คำสั่งที่ใช้ในการตรวจสอบดู ค่าของ lan card ว่ามีความผิดปกติหรือไม่ เท่านั้น

FreeDesktop# ifconfig
vr0: flags=8843 mtu 1500
     inet 192.168.200.105 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.200.255
     inet6 fe80::20c:6eff:fe81:4445%vr0 prefixlen 64 scopeid 0x1
     ether 00:0c:6e:81:44:45
     media: Ethernet autoselect (100baseTX )
     status: active
plip0: flags=108810 mtu 1500
lo0: flags=8049 mtu 16384
     inet 127.0.0.1 netmask 0xff000000
     inet6 ::1 prefixlen 128
     inet6 fe80::1%lo0 prefixlen 64 scopeid 0x3

 
Find

คำสั่งค้นหาไฟล์ที่ต้องการ ประสิทธิภาพใช้ร่วมกับเครื่องหมาย / ซึ่งการค้นหา จะเริ่มต้นตั้งแต่ root directory จนบางครั้งต้องแปลกใจ ไฟล์ที่เราใช้ประจำ ทำไม่มันมีอยู่ในหลายที่จัง

FreeDesktop# find / -name rc.conf
/usr/share/examples/etc/defaults/rc.conf
/usr/src/etc/defaults/rc.conf
/usr/src/release/picobsd/floppy.tree/etc/rc.conf
/var/cache/setup-tool-backends/backup/time/First/etc/rc.conf
/var/cache/setup-tool-backends/backup/time/1/etc/rc.conf
/stand/etc/defaults/rc.conf
/etc/defaults/rc.conf
/etc/rc.conf

ค้นหาไฟล์ที่เป็นเฉพาะ ไฟล์ pdf

FreeDesktop# find / -name "*.pdf"
/usr/local/share/doc/cups/stp.pdf
/usr/local/share/doc/cups/sum.pdf
/usr/local/share/doc/cups/svd.pdf
/usr/local/share/doc/cups/translation.pdf
/usr/local/share/doc/libxml2/tutorial/xmltutorial.pdf
/usr/local/share/doc/libtasn1/libtasn1.pdf
/usr/local/share/doc/gimp-print/users-guide.pdf
....

ค้นหา directory ที่ชื่อ work เฉพาะที่อยู่ใน /usr/ports
type -d เป็นตัวบอกว่าให้หาไฟล์ที่ เป็นประเภท directoy

FreeDesktop# find /usr/ports -type d -name work
/usr/ports/archivers/zip/work
/usr/ports/editors/openoffice-1.1/work
/usr/ports/java/javavmwrapper/work
/usr/ports/java/jdk14/work
/usr/ports/java/linux-sun-jdk14/work
/usr/ports/math/gnumeric/work
/usr/ports/x11-toolkits/open-motif/work
/usr/ports/x11-toolkits/py-gtk2/work


Less
คำสั่งเพื่อดูรายละเอียดของแฟ้ม config หรือไฟล์ต่างๆ แต่ไม่สามารถแก้ไขรายละเอียดได้
FreeDesktop# less gdm.sh
#!/bin/sh
# $FreeBSD: ports/x11/gdm/files/gdm.sh.in,v 1.5 2005/06/11 02:58:47 marcus Exp $
# PROVIDE: gdm
# REQUIRE: DAEMON
# KEYWORD: FreeBSD shutdown
gdm_enable=${gdm_enable-"NO"}
. /etc/rc.subr
name=gdm
rcvar=`set_rcvar`
command="/usr/X11R6/sbin/${name}"
pidfile="/var/run/${name}.pid"
procname="/usr/X11R6/sbin/gdm-binary"
load_rc_config ${name}
run_rc_command "$1"
 
ll
คำสั่งดูรายชื่อแฟ้ม แบบขอดูรายละเอียด
FreeDesktop# ll
total 56
drwx------
2
root
wheel
512
Jul 18
09:54
.Trash-root
drwxrwxr-x
2
root
operator
512
Jul 18
10:08
.snap
drwxr-xr-x
13
root
wheel
512
Aug 11
14:49
X11R6
drwxr-xr-x
2
root
wheel
7168
Jul 9
16:06
bin
drwxr-xr-x
3
root
wheel
512
May 12
15:47
compat
drwxr-xr-x
2
root
wheel
512
May 13
08:38
games
drwxr-xr-x
4
root
wheel
512
May 13
16:14
home
drwxr-xr-x
46
root
wheel
4608
May 13
08:37
include
drwxr-xr-x
4
root
wheel
8704
May 8
17:26
lib
drwxr-xr-x
5
root
wheel
512
May 8
14:00
libdata
drwxr-xr-x
5
root
wheel
1536
May 13
08:40
libexec
drwxr-xr-x
23
root
wheel
512
Jul 9
09:48
local
drwxr-xr-x
2
root
wheel
512
Jun 16
16:01
obj
drwxr-xr-x
65
root
wheel
1536
Aug 8
13:32
ports
drwxr-xr-x
2
root
wheel
4608
May 13
08:37
sbin
drwxr-xr-x
27
root
wheel
512
May 8
17:26
share
drwxr-xr-x
21
root
wheel
1024
Jun 15
13:07
src


ls
คำสั่งดูรายชื่อแฟ้ม แบบรวดเร็ว
FreeDesktop# ls
.Trash-root
compat
lib
obj
src
.snap
games
libdata
ports
X11R6
home
libexec
sbin
bin
include
local
share

Man
คำสั่งสำหรับ ดูรายละเอียดของคำสั่งต่างๆ ที่มีอยู่ใน FreeBSD เช่น man cp หรือแม้แต่คำสั่ง man man
FreeDesktop# man cp
CP(1) FreeBSD General Commands Manual CP(1)
NAME
    cp -- copy files
SYNOPSIS
    cp [-R [-H | -L | -P]] [-f | -i | -n] [-pv] source_file target_file
    cp [-R [-H | -L | -P]] [-f | -i | -n] [-pv] source_file ... target_directory
DESCRIPTION
     In the first synopsis form, the cp utility copies the contents of the
     source_file to the target_file. In the second synopsis form, the con-
     tents of each named source_file is copied to the destination
    target_directory. The names of the files themselves are not changed. If
     cp detects an attempt to copy a file to itself, the copy will fail.
    The following options are available:
    -H    If the -R option is specified, symbolic links on the command line
        are followed. (Symbolic links encountered in the tree traversal
        are not followed.)

Man hier
คำสั่ง man ที่มีประโยชน์มากคำสั่งหนึ่ง เพราะจะทำให้เราเห็น ระบบ file systems ของ FreeBSD ว่าเขาออกแบบไว้อย่างไร
FreeDesktop# man hier
HIER(7)     FreeBSD Miscellaneous Information Manual HIER(7)

NAME
     hier -- layout of file systems

DESCRIPTION
     A sketch of the file system hierarchy.

     /      root directory of the file system

     /bin/      user utilities fundamental to both single-user and multi-user
     environments

     /boot/      programs and configuration files used during operating system
     bootstrap
.......

Kill
คำสั่งที่ใช้ยกเลิก process ที่มีปัญหา โดยต้องระบุ process id ซึ่งได้จากการใช้คำสั่ง ps
FreeDesktop# ps -aux | grep gaim
freedesktop 1186 0.0 3.9 27312 20324 ?? S 7:56AM 0:04.34 gaim
freedesktop 1348 0.0 4.2 27344 21420 ?? S 7:56AM 0:07.22 gaim
FreeDesktop# kill -9 1186 1348

 
Passwd
คำสั่งสำหรับ เปลี่ยน passwd ถ้าเป็น user พิมพ์คำว่า passwd ได้เลย แต่ถ้าอยู่ในฐานะ root สามาถเปลี่ยน password ของ user แต่ละคนได้ ด้วยการพิมพ์คำสั่ง passwd แล้วตามด้วยชื่อ user ของคนที่ต้องการเปลี่ยน passwd
FreeDesktop# passwd freedesktop
Changing local password for freedesktop
Old Password:
New Password:
Retype New Password:
FreeDesktop#

Mkdir
คำสั่งสำหรับ สร้าง directory ใหม่ ตามต้องการ
FreeDesktop# cd /mnt
FreeDesktop# mkdir floppy
FreeDesktop# ls
floppy    forest.gif

Mv
คำสั่งสำหรับ เปลี่ยนชื่อ ไฟล์ หรือ คำสั่งสำหรับย้ายไฟล์ ไปยัง directory อื่น ใช้คำสั่ง mv ตามด้วยชื่อไฟล์ต้นทาง และ ตามด้วยชื่อไฟล์ใหม่ หรือ ชื่อไฟล์ปลายทาง
FreeDesktop# ls
000.evolibs.sh   gdm.sh    xfs.sh    xprint
FreeDesktop# mv gdm.sh gdm.sh.sample
FreeDesktop# ls
000.evolibs.sh   gdm.sh.sample    xfs.sh    xprint
FreeDesktop#

 
Pciconf
คำสั่งตรวจสอบ sound card รวมถึง card pci อื่นๆด้วย
FreeDesktop# pciconf -lv
......
atapci0@pci0:17:1: class=0x01018a card=0x80a11043 chip=0x05711106 rev=0x06 hdr=0x00
     vendor = 'VIA Technologies Inc'
     device = 'VT82xxxx EIDE Controller (All VIA Chipsets)'
     class = mass storage
     subclass = ATA
pcm0@pci0:17:5: class=0x040100 card=0x80a11043 chip=0x30591106 rev=0x50 hdr=0x00
     vendor = 'VIA Technologies Inc'
     device = 'VT8233/33A/8235/8237 AC97 Enhanced Audio Controller'
     class = multimedia
     subclass = audio
vr0@pci0:18:0: class=0x020000 card=0x80a11043 chip=0x30651106 rev=0x74 hdr=0x00
     vendor = 'VIA Technologies Inc'
     device = 'VT6102 Rhine II PCI Fast Ethernet Controller'
     class = network
     subclass = ethernet
......

Pkg_info
คำสั่งเรียกดูว่าเราได้ลงโปรแกรมอะไร ไปบ้างในเครื่องของเรา และเพื่อให้สามารถดูได้ทีละหน้าจอ เราก็ส่งผลที่ได้จากคำสั่ง pkg_info ต่อไปยัง คำสั่ง less อีกที
FreeDesktop# pkg_info | less
.........
esound-0.2.36     A sound library for enlightenment package
evolution-2.2.3_1      An integrated mail, calendar and address book distributed s
evolution-data-server-1.2.3_2     The data backends for the Evolution integrated mail/PIM sui
evolution-webcal-2.2.1     Webcal(endar) handler for gnome
expat-1.95.8_3      XML 1.0 parser written in C
fam-2.6.9_6      A file alteration monitor
ffmpeg-0.4.9.p1_3      Hyper fast realtime audio/video encoder/converter, streamin
fileroller-2.10.4,1     An archive manager for zip files, tar, etc
flac-1.1.2      Free lossless audio codec
fontconfig-2.2.3,1     An XML-based font configuration API for X Windows
freetype2-2.1.10_1     A free and portable TrueType font rendering engine
gail-1.8.5      An implementation of the ATK interfaces for GTK+ widgets
gaim-1.5.0     Multi-protocol instant messaging client
.........

Ps
คำสั่งเรียกดูว่ามี process อะไรบ้างที่ทำงานอยู่ในขณะนี้ และอาจระบุเฉพาะบาง process ผมมักใช้ค้นหาเฉพาะบาง process ที่ต้องการโดยการใช้ร่วมกับคำสั่ง grep
FreeDesktop# ps -aux | grep httpd
root 453 0.0 0.7 5572 3368 ?? Ss 7:55AM 0:00.29 /usr/local/sbin/httpd
www 492 0.0 0.7 5572 3356 ?? I 7:55AM 0:00.00 /usr/local/sbin/httpd
www 493 0.0 0.7 5572 3356 ?? I 7:55AM 0:00.00 /usr/local/sbin/httpd
www 494 0.0 0.7 5572 3356 ?? I 7:55AM 0:00.00 /usr/local/sbin/httpd
www 495 0.0 0.7 5572 3356 ?? I 7:55AM 0:00.00 /usr/local/sbin/httpd
www 496 0.0 0.7 5572 3356 ?? I 7:55AM 0:00.00 /usr/local/sbin/httpd
FreeDesktop# ps -aux | grep gaim
freedesktop 1186 0.0 3.9 27312 20324 ?? S 7:56AM 0:04.34 gaim
freedesktop 1348 0.0 4.2 27344 21420 ?? S 7:56AM 0:07.22 gaim

Ping
คำสั่งตรวจสอบการเชื่อมต่อ ระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์ ว่าการเขื่อมต่อเป็นปกติ หรือ มีปัหาอะไรบ้าง สามารถระบุเป็นชื่อเครื่อง หรือ ip-address หากระบุ options -c ตามด้วยจำนวน จะหมายถึงให้ตรวจสอบ ตามจำนวนที่ต้องการ
FreeDesktop# ping -c3 www.google.co.th
PING www.l.google.com (66.102.7.99): 56 data bytes
64 bytes from 66.102.7.99: icmp_seq=0 ttl=238 time=212.755 ms
64 bytes from 66.102.7.99: icmp_seq=1 ttl=238 time=218.440 ms
64 bytes from 66.102.7.99: icmp_seq=2 ttl=238 time=215.220 ms
--- www.l.google.com ping statistics ---
3 packets transmitted, 3 packets received, 0% packet loss
round-trip min/avg/max/stddev = 212.755/215.472/218.440/2.328 ms
FreeDesktop# ping -c3 66.102.7.99
PING 66.102.7.99 (66.102.7.99): 56 data bytes
64 bytes from 66.102.7.99: icmp_seq=0 ttl=238 time=219.953 ms
64 bytes from 66.102.7.99: icmp_seq=1 ttl=238 time=219.094 ms
64 bytes from 66.102.7.99: icmp_seq=2 ttl=238 time=216.648 ms
--- 66.102.7.99 ping statistics ---
3 packets transmitted, 3 packets received, 0% packet loss
round-trip min/avg/max/stddev = 216.648/218.565/219.953/1.400 ms

Pwd
คำสั่งเรียกดู directory ปัจจุบัน เพื่อตรวจสอบว่า ขณะนี้เราอยู่ใน directoy อะไร
FreeDesktop# pwd
/usr/X11R6/share/gnome

Rm
คำสั่ง ลบไฟล์ ที่ต้องการลบ หากระบุ option -r จะเป็นการลบ directoy และ ไฟล์ภายใน directory นั้นทั้งหมด
FreeDesktop# ls
floppy    forest.gif
FreeDesktop# rm forest.gif
FreeDesktop# ls
floppy
FreeDesktop# rm -r floppy
FreeDesktop#

 
Su
คำสั่ง ขอเปลี่ยนสถานะจาก user ธรรมดา เป็น root เพื่อใช้สิทธิของ root ในการทำงานต่างๆ
% su
Password:
FreeDesktop#
ถ้าใส่ password ถูกต้อง และ user คนนั้นมีสิทธิในการเปลี่ยนเป็น root ได้ ก็จะเข้าสู่สถานะของ root ทันที ถ้าต้องการออกจากสถานะ root ให้พิมพ์ exit
FreeDesktop# exit
exit
%

Swapinfo
คำสั่ง เพื่อตรวจสอบ พื้นที่ swap ในเครื่องเรา (ด้วยความอนุเคราะห์จาก อ.msczope)
% swapinfo
Device 1K-blocks Used Avail Capacity
/dev/ad0s1b 1022888 0 1022888 0%

Top
คำสั่งที่ใช้ดู process ของ cpu ดู memory ที่ใช้งานอยู่ ดู uptime ของระบบ เวลาออกจากการดู ให้กด q
FreeDesktop# top
last pid: 2988; load averages: 0.09, 0.11, 0.08 up 0+02:24:04 10:18:54
93 processes: 1 running, 92 sleeping
CPU states: 11.7% user, 0.0% nice, 2.3% system, 0.8% interrupt, 85.2% idle
Mem: 124M Active, 75M Inact, 66M Wired, 12K Cache, 60M Buf, 228M Free
Swap: 999M Total, 999M Free
PID
USERNAME
PRI
NICE
SIZE
RES
STATE TIME WCPU
CPU
COMMAND
519
root
96
0
105M
103M
select 2:22 0.54%
0.54%
Xorg
1052
freedesktop
96
0
19028K
14492K
select 0:08 0.15%
0.15%
wnck-applet
977
freedesktop
96
0
12760K
9856K
select 0:08 0.05%
0.05%
metacity
520
root
96
0
1276K
756K
select 0:04 0.05%
0.05%
moused
2540
freedesktop
20
0
27260K
22600K
kserel 1:29 0.00%
0.00%
gedit
2488
freedesktop
20
0
55780K
48068K
kserel 0:40 0.00%
0.00%
epiphany-bin
2609
freedesktop
20
0
22904K
17084K
kserel 0:14 0.00%
0.00%
gnome-terminal
1092
freedesktop
96
0
18828K
13252K
select 0:08 0.00%
0.00%
mixer_applet2
1348
freedesktop
20
0
27348K
21424K
kserel 0:05 0.00%
0.00%
gaim

 
Uptime
คำสั่งแสดงระยะเวลาทั้งหมดที่เปิดเครื่อง หรือ เปิดบริการ server มาเท่าไร
FreeDesktop# uptime
8:27AM up 32 day(s), 1 user, load averages: 0.00, 0.04, 0.08 

Whereis
คำสั่งนี้ใช้บ่อยมากครับ โดยเฉพาะช่วงจะติดตั้ง โปรแกรมใหม่ๆ ผ่าน ports เพราะหลายๆครั้งจำไม่ได้ว่า โปรแกรมที่จะติดตั้ง อยู่ใน ports ไหน ก็จะใช้คำสั่งนี้หาก่อนเลย เมื่อพบแล้วก็เข้าไปติดตั้งใน ports นั้นๆอีกที หรือถ้าเคยติดตั้งโปรแกรมนั้นมาแล้ว เขาก็จะระบุคำสั่งที่จะเรียกใช้งานมาให้ด้วย
FreeDesktop# whereis gdm
gdm: /usr/X11R6/man/man1/gdm.1.gz     /usr/ports/x11/gdm
FreeDesktop# whereis gimp
gimp: /usr/X11R6/bin/gimp     /usr/X11R6/man/man1/gimp.1.gz     /usr/ports/graphics/gimp
FreeDesktop# whereis gftp
gftp: /usr/X11R6/bin/gftp     /usr/X11R6/man/man1/gftp.1.gz     /usr/ports/ftp/gftp
FreeDesktop# whereis apache2
apache2: /usr/ports/www/apache2
FreeDesktop# whereis openwebmail
openwebmail: /usr/ports/mail/openwebmail
FreeDesktop#

Vmstat
คำสั่งเรียกตรวจสอบ memory และ processor
FreeDesktop# vmstat -c 10
procs memory page disks faults cpu
r b w avm fre flt re pi po fr sr ad0 cd0 in sy cs us sy id
2 1 0 515108 32088 289 1 0 0 285 5 0 0 372 1368 516 7 2 91
1 1 0 515108 32088 4 0 0 0 3 0 0 0 342 896 383 2 3 95
2 1 0 515108 32088 0 0 0 0 0 0 0 0 415 1602 615 4 2 95
0 1 0 515108 32088 0 0 0 0 0 0 0 0 385 1175 496 3 2 95
0 1 0 515108 32088 0 0 0 0 0 0 0 0 334 794 368 2 2 96
1 1 0 515108 32088 0 0 0 0 0 0 0 0 410 1627 624 2 2 95
1 1 0 515108 32088 2 0 0 0 0 0 0 0 497 2280 921 4 4 92
0 1 0 515108 32088 0 0 0 0 0 0 0 0 337 844 380 0 4 96
0 1 0 515108 32088 0 0 0 0 0 0 0 0 335 774 361 1 2 98
0 1 0 515108 32088 0 0 0 0 0 0 0 0 337 800 376 2 2 97
เมื่อ r > 0 สถานะภาพขณะนั้นมีปัญหา processor overload
เมื่อ b > 0 ปัญหาเกิดจาก I/O เช่น harddisk ช้าเกินไป
เมื่อ w > 0 แสดงว่า หน่วยความจำไม่เพียงพอ และ swap น้อยเกินไป
อ้างอิง Testing your Firewall ( Jacek Artymiak Building Firewalls with OpenBSD and PF ) p. 254

 

เขียนโดย ที่

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

สมัครสมาชิก: ส่งความคิดเห็น (Atom)